Mój syn został w roku 2012 ukarany za kradzież. Sąd wymierzył mu dwa lata pozbawienia wolności, które oczywiście widnieją na zaświadczeniu o niekaralności. Teraz syn stara się o nową pracę i pracodawca wymaga takiego zaświadczenia. Czy ta kara widnieje na tym zaświadczeniu i jeśli tak, to kiedy zostanie wymazana?

Każda kara pozbawienia wolności powyżej trzech miesięcy widnieje na zaświadczeniu o niekaralności. To, kiedy zostaje wymazana, zależy od długości wymierzonej kary. Konkretne okresy czasu widnieją w ustawie dotyczącej kompensacji kar (Tilgungsgesetz) i wyglądają następująco:
– 3 lata, jeśli kara została wymierzona na podstawie ustawy karnej dla niepełnoletnich (Jugendstraftat);
– 5 lat, jeśli wymierzona kara nie przekracza jednego roku pozbawienia wolności lub została wymierzona grzywna pieniężna;
– 10 lat, jeśli wymierzona kara pozbawienia wolności wynosi co najmniej jeden rok i nie przekracza maksymalnie 3 lat;
– 15 lat, jeśli wymierzona kara pozbawienia wolności wynosi co najmniej 3 lata lub wyrok przewiduje zamknięcie w zakładzie dla sprawców psychicznie chorych.
W przypadku Pani syna okres, po którym kara zostanie wymazana z rejestru o niekaralności, to 10 lat od momentu pełnomocności wyroku, tj. nastąpi to w roku 2022.

Ojciec mojego dziecka, który mieszka w Austrii, nie interesuje się nim, nie łoży na jego utrzymanie. Chciałabym wymusić na nim alimenty. Nie mam jednak jego adresu. Jak postępować?
Fakt, iż ojciec dziecka przebywa za granicą na stałe, nie stanowi przeszkody w ustaleniu ojcostwa i orzeknięciu alimentów. Jednak nie znając jego adresu – będzie to długotrwałe postępowanie i trudno przewidzieć jego skuteczność. Roszczenia alimentacyjne (w tym przypadku dziecka względem ojca) podlegają prawu ojczystemu osoby uprawnionej do alimentacji – czyli dziecka. Skoro więc dochodzone mają być alimenty, czyli roszczenia majątkowe, to łącznikiem decydującym o jurysdykcji jest miejsce wykonania zobowiązania (art. 1103 pkt 3 Kodeksu postępowania cywilnego). Miejsce to zaś ze względu na zamieszkanie uprawnionego znajduje się w Polsce (art. 26 Kodeksu cywilnego). Z tego względu sprawa należy do jurysdykcji sądu polskiego.
Właściwy jest sąd rejonowy miejsca zamieszkania uprawnionego dziecka. Dziecko reprezentuje matka. W tym celu należy złożyć pozew, a dalsza procedura należy do sądu. Sąd zwraca się wtedy o udzielenie pomocy prawnej do sądu lub innego organu państwa obcego, jeżeli osoba mająca być przesłuchana lub odbiorca pisma nie jest obywatelem polskim albo jeżeli chodzi o przeprowadzenie innej czynności postępowania. Ojciec zamieszkały za granicą, jeżeli nie ustanowił pełnomocnika do prowadzenia sprawy zamieszkałego w Polsce, zobowiązany jest wskazać w Polsce pełnomocnika do doręczeń. W razie niewskazania pełnomocnika do doręczeń, przeznaczone dla niego pisma sądowe pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia. Należy go o tym pouczyć przy pierwszym doręczeniu. Powinnien on być również pouczony o możliwości złożenia odpowiedzi na pismo wszczynające postępowanie i wyjaśnień na piśmie oraz o tym, kto może być ustanowiony pełnomocnikiem. Wykonalność orzeczenia zależy od uznania wyroku przez państwo obce, w którym będą dochodzone alimenty.
Jako że nie zna Pani miejsca zamieszkania ojca dziecka, wraz z pozwem może Pani złożyć wniosek o ustanowienie dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego kuratora. Zgodnie z art. 143 Kodeksu postępowania cywilnego, „jeżeli stronie, której miejsce pobytu nie jest znane, ma być doręczony pozew lub inne pismo procesowe wywołujące potrzebę podjęcia obrony jej praw, doręczenie może do chwili zgłoszenia się strony albo jej przedstawiciela lub pełnomocnika nastąpić tylko do rąk kuratora ustanowionego na wniosek osoby zainteresowanej przez sąd orzekający”.
Sąd ustanowi kuratora, „jeżeli wnioskodawca uprawdopodobni, że miejsce pobytu strony nie jest znane. W sprawach o roszczenia alimentacyjne, jak również o ustalenie ojcostwa i związane z tym roszczenia, przewodniczący przed ustanowieniem kuratora przeprowadzi stosowne dochodzenie w celu ustalenia miejsca zamieszkania lub pobytu pozwanego”. Sąd w ramach dochodzenia w celu ustalenia miejsca zamieszkania lub pobytu pozwanego będzie mógł zwrócić się do odpowiedniego organu w Austrii. Jako że powództwo o ustalenie ojcostwa ma prawo wytoczyć także prokurator, może się Pani zwrócić do prokuratora o wszczęcie takiego postępowania. Prokuratorowi łatwiej niż Pani będzie ustalić miejsce pobytu ojca w Austrii w ramach pomocy prawnej.