W dniu 27 listopada 2019 r., w Polskiej Akademii Nauk – Stacji Naukowej w Wiedniu, odbyła się uroczystość pt. „Strażnik Pamięci Historycznej Polska–Austria 2019“.

Była to IV edycja uroczystości, której celem jest uhonorowanie osób upamiętniających historię Polski. Organizatorem uroczystości jest Pismo Polonii Austriackiej „Polonika” we współpracy z Polską Akademią Nauk – Stacją Naukową w Wiedniu. Słowo wstępne wygłosił prof. Arkadiusz Radwan, dyrektor wiedeńskiej placówki PAN, natomiast ideę przedsięwzięcia „Strażnik Pamięci Historycznej Polska–Austria”, na które składa się cykl całorocznych wydarzeń organizowanych przez redakcję pisma „Polonika”, przedstawił Sławomir Iwanowski, redaktor naczelny pisma. Wyróżnienie przyznawane jest w dwóch kategoriach: „Upamiętnianie” oraz „Udział w wydarzeniach”. Tytuł „Strażnik Pamięci Historycznej Polska–Austria 2019“ w kategorii „Upamiętnianie” otrzymali inż. arch. Alexander Smaga oraz Chór Polonii Wiedeńskiej Gaudete.

Inż. arch. Alexander Smaga urodził się w Wiedniu. Jest absolwentem architektury na Politechnice Wiedeńskiej. Studiował w Paryżu w École Nationale Supérieure d'Architecture de Versailles i na Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu. Jest założycielem studia architektonicznego AS Architects. Pracował nad wieloma projektami i konkursami architektonicznymi w Stanach Zjednoczonych, we Francji, Emiratach Arabskich, Szwajcarii i Austrii. Żyje i pracuje w Wiedniu, Londynie i Krakowie. W maju ubiegłego roku wygrał międzynarodowy konkurs na Pomnik Polskich Lotników w Normandii. „Victory Fly Past Memorial” („Zwycięski lot”) odsłonięty został w czerwcu 2019 roku. Dedykowany jest polskim lotnikom z okazji 100. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę oraz 100-lecia Królewskich Sił Lotniczych Zjednoczonego Królestwa – RAF. Alexander Smaga jest również autorem projektu pomnika AK „Wstęga Pamięci” w Krakowie, który zainicjowany został przez Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej.
Chór Polonii Wiedeńskiej Gaudete działa od 1981 roku. Od roku 2004 dyrygentem i kierownikiem artystycznym zespołu jest Michał Kucharko. Chór związany jest z Kościołem Polskim pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Wiedniu, gdzie śpiewa regularnie z okazji uroczystości kościelnych i świąt państwowych oraz gdzie koncertuje. Bogaty repertuar zespołu tworzą przede wszystkim muzyka sakralna, kolędy i pastorałki oraz pieśni świeckie. Jubileusz 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości stał się impulsem do nagrania i wydania płyty z najpiękniejszymi pieśniami patriotycznymi, krzewiącymi kulturę narodową. Od 2016 roku Joanna Kucharko wraz z mężem prowadzi chór Małe Gaudete, w którym występują dzieci i młodzież. Ideą było stworzenie dzieciom miejsca, w którym mogą pielęgnować polską mowę i polskie korzenie. W imieniu chóru wyróżnienie odebrali Michał i Joanna Kucharkowie.

Laureatami w kategorii „Udział w wydarzeniach” zostały te osoby, które wzięły udział w większości wydarzeń upamiętniających historię Polski w Austrii, a organizowanych przez pismo „Polonika”. W 2019 r. odbyły się następujące wydarzenia: V Marsz Pamięci Mauthausen–Gusen; I Bieg im. Księcia Józefa Poniatowskiego; VI Marsz „Szlakiem Wolności”; V Marsz „Szlakiem Zwycięstwa”; IX Marsz Szlakiem Wojsk Jana III Sobieskiego; XXIII spacer „Śladami polskich pamiątek w Wiedniu”; IV Via Slavorum; II Wiedeński Bieg Niepodległości.

Tytuł „Strażnik Pamięci Historycznej Polska–Austria 2019“ w kategorii „Udział w wydarzeniach”otrzymali: Marcin Bielecki, Arkadiusz Biernacik, Krzysztof Basiak, Agata Chudy, Stanisław Guzior, Robert Huzar, Małgorzata Kalvoda, Laura Karabiowska, Barbara Kosek, Elżbieta Łaskarzewska, Katarzyna Michalska, Mariusz Michalski, Joanna Nowak, Waldemar Nowak, Bogusława Nowińska, Danuta Rachwalska, Jacek Rozmiarek, Zenon Synoracki, Sandra Wyskiel oraz Beata Wasilewska-Kopeć.

Wszystkie osoby uhonorowane tytułem „Strażnik Pamięci Historycznej Polska–Austria 2019“ otrzymały statuetki i dyplomy, które wręczyli prof. Arkadiusz Radwan, dyrektor PAN – Stacji Naukowej w Wiedniu, oraz Bartłomiej Rosik, konsul generalny Ambasady RP w Austrii.
Uroczystość zaszczycili swoją obecnością również goście z Polski: dr Janusz Kamocki, były żołnierz Armii Krajowej, członek Rady Historycznej Fundacji „Wstęga Pamięci”, oraz przedstawiciele 14. batalionu Ułanów Jazłowieckich ze Stargardu. W części artystycznej wystąpiła znakomita wiedeńska pianistka Elżbieta Mazur.

fot. Arkadiusz Biernacik