Mam prawnomocny wyrok, na podstawie którego znajomy jest mi dłużny pewną sumę pieniędzy. Jak mogę je teraz od niego odzyskać?

– Jeśli ten znajomy nie jest gotowy do zapłaty dobrowolnie tego, co się panu na podstawie tego wyroku należy, to ma pan możliwość wszczęcia postępowania egzekucyjnego (Exekutionsverfahren). W tym celu powinien Pan razem z wnioskiem (Exekutionsantrag) przedłożyć ten wyrok, który musi mieć potwierdzenie sądu, że jest już prawnomocny i wykonalny (tzw. Rechtskraft- und Vollstreckbarkeitsbestaetigung). Na podstawie tego wyroku sąd wydaje pozwolenie egzekucyjne (Exekutionsbewillugung). Są różne możliwości egzekucyjne. Najczęstszymi są: zajęcie wierzytelności z tytułu zarobków (tzw. Forderungsexekution) i zajęcie ruchomości (Fahrnisexekution) oraz zajęcie nieruchomości (Zwangsweise Pfandbeschreibung). W zależności od wartości sporu oraz wybranego wariantu egzekucji, należy się liczyć z dalszymi kosztami takiego postępowania, które dłużnik musi w ramach egzekucji również zapłacić. Dalszymi możliwościami egzekucyjnymi są zajęcie praw wykonywania rzemiosła (Pfändung der Gewerbeberechtigung), zajęcie udziałów spółki (Pfändung der Geschaefstanteile) oraz wiele innych. W tym celu warto skonsultować się z fachowcem (np. adwokatem), aby wybrać najskuteczniejszą formę egzekucyjną.

Prowadzę firmę budowlaną i zatrudniam wielu pracowników. Jeden z tych pracowników jest od wielu tygodni na chorobowym i przedkłada mi regularnie zaświadczenia lekarskie. Ostatnio dowiedziałem się, że ten pracownik spędził w okresie chorobowym urlop w ciepłych krajach. Co mogę teraz zrobić?
– Jeśli pracownik jest na chorobowym, to jeśli nawet nie ma obowiązku leżenia w łóżku, nie może podróżować. Ta kwestia została już potwierdzona przez sąd najwyższy w wielu wyrokach. Jako pracodawca ma Pan możliwość zwolnienia takiego pracownika w trybie natychmiastowym, bez zachowania terminów zwolnienia. Ważne jest tylko, aby to wymówienie wypowiedzieć pracownikowi natychmiast po dowiedzeniu się o fakcie podróżowania. Mowa tu o najwyżej kilku dniach (maksymalnie 3–4 dni), w czasie których pracodawca musi zareagować. Opóźnienie może spowodować stratę prawa do wymówienia w trybie natychmiastowym. Jeśli nie ma możliwości do zrobienia tego osobiście, to należy to zrobić pisemnie. W tym celu należy wysłać wymówienie listem poleconym na adres domowy pracownika. Ważne jest też, aby to wymówienie zawierało uzasadnienie, dlaczego pracownik jest zwalniany. Natomiast nie jest konieczne załączenie do pisma jakichkolwiek dowodów. Te dowody konieczne będą dopiero wtedy, jeśli pracownik zakwestionuje to zwolnienie sądowo. Wtedy pracodawca musi udowodnić te powody, które doprowadziły do jego zwolnienia w trybie natychmiastowym.

Razem z kolegą założyliśmy przed rokiem spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Ja figuruję w rejestrze handlowym (Firmenbuch) zarówno jako udziałowiec (Gesellschafter) oraz jako prezes spółki (handelsrechtlicher Geschäftsführer). Wszystkimi sprawami rozliczeniowymi zajmowała się do tej pory żona mojego wspólnika, przez co ja nie miałem do tego wglądu. Dowiedzałem się ostatnio od pracowników, że wiele zobowiązań nie zostało uregulowanych w terminie, np. pensje, składki do kasy chorych oraz podatki. Kto za to odpowiada?
– Jako prezes spółki to Pan jest odpowiedzialny za punktualne uregulowanie podatków oraz innych zobowiązań, takich jak np. składki do kasy chorych, pensje pracowników. Fakt, że oddelegował Pan te obowiązki na osobę trzecią, nie zmienia nic w kwestii Pana odpowiedzialności. Tym bardziej, że na podstawie kodeksu karnego (tzw. Strafgesetzbuch) nieuiszczenie składek ubezpieczenia socjalnego stanowi wykroczenie karne, które zagrożone jest karą pozbawienia wolności do dwóch lat (Par. 153c StGB: Vorenthalten von Dienstnehmerbeiträgen zur Sozialversicherung) i za które zawsze odpowiada prezes spółki (Geschäftsführer). Ta odpowiedzialność istnieje niezależnie od faktu, czy prezes oddelegował te obowiązki na osobę trzecią, czy nie. W przypadku oddelegowania prezes zobowiązany jest do upewnienia się, czy ta osoba, na którą ten obowiązek został oddelegowany, te składki faktycznie uiszczała.
Ponadto istnieje jeszcze dalsza odpowiedzialność karna prezesa, a mianowicie związana z obowiązkiem zgłoszenia upadłości gospodarczej spółki (Insolvenzanmeldung) w przypadku niewypłacalności. Od momentu niewypłacalności (Zahlungsunfaehigkeit) firmy oraz istnienia negatywnej prognozy dalszego istnienia firmy (Negative Fortbestehungsprognose), prezes zobowiązany jest do zgłoszenia upadłości gospodarczej w sądzie handlowym danego okręgu. W innym przypadku grozi mu odpowiedzialność karna na podstawie kodeksu karnego. Od tego obowiązku prezes nie jest zwolniony, jeśli nie jest poinformowany o stanie finansowym firmy. Ponieważ odpowiada za ten fakt, powinien być na bieżąco poinformowany o stanie finansowym, aby w odpowiedni i teminowy sposób móc reagować na kryzys finansowy.

Aleksandra T. Fux