„Dramat z happy endem? Polska i Europa w XX wieku"
Wykład prof. dr Bogusława Dybaśa na temat „Dramat z happy endem? Polska i Europa w XX wieku".
Po świątecznej przerwie Polski UTW w Austrii wznowił swą działalność wykładem dyrektora Stacji PAN w Wiedniu prof. Bogusława Dybaśa, który uświadomił nam że historia jest nie tylko periodyzacją, czyli podziałem na dzieje i epoki, ale przede wszystkim zajmuje się nauką badającą przeszłość ludzkości, a także procesem rozwoju społeczeństwa. Dyrektor PAN w Wiedniu wskazał na różnice periodyzacji epok w Polsce i Europie, a następnie naświetlił nam sytuację panującą na naszym kontynencie w XX wieku. Ważnymi punktami wykładu Profesora Dybaśa były brak państwa polskkiego i nadzieje związane z konfliktem mocarstwm, który doprowadził do pierwszej wojny światowej, a jednym ze skutków skomplikowanej sytuacji politycznej w świecie na początku XX wieku było odzyskanie przez Polskę w 1918 roku niepodległości.
W dalszych punktach prof.dr Bogusław Dybaś omówił:
Kształt państwa:
terytorium, ludność, wyznania, podziały administracyjne
problemy „zrastania” podzielonego kraju: różne systemy prawne, gospodarcze
Demokracja (konstytucja marcowa 1921) i kryzys demokracji – zamach majowy
Piłsudski – polski Mussolini? (tendencja ogólnoeuropejska); polityka wewnętrzna (sanacja), polityka zagraniczna – dwóch wrogów
- 1.II Rzeczpospolita i jej upadek – II wojna światowa
- a.kształt Rzeczypospolitej – terytorium; struktura narodowa
- b.problemy „zrastania się” różnych zaborów
- c.między demokracją a dyktaturą – zamach majowy 1926 Józefa Piłsudskiego i sanacja
- d.między Rosją a Niemcami – sytuacja geopolityczna
II wojna światowa
- e.1939 – upadek II Rzeczypospolitej
- f.Zarys przebiegu II wojny światowej
- g.symbole dramatu Polski: Holocaust i Katyń
- h.o nową formułę Polski – między rządem londyńskim a PKWN (Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego); powstanie warszawskie
- 2.Polska komunistyczna – Polska Rzeczpospolita Ludowa
- a.między powojenną traumą a nowym reżimem
- b.„wędrówka ludów” i kształt powojennej Polski: terytorium, ludność
- c.stalinizm w polskim wydaniu: kontekst międzynarodowy, militaryzacja, prześladowania, industrializacja
- d.„polskie miesiące” – polskie przełomy: Październik 1956; Marzec 1968; Grudzień 1970; Czerwiec 1976; Sierpień 1980 („Solidarność” i początek końca PRL)
- e.sukcesy epoki PRL: zmiana społeczna (uprzemysłowienie i urbanizacja); alfabetyzacja i rozwój kultury (teatr, muzyka); „najweselszy barak obozu”; sport
- 3.1989 – powstanie III Rzeczypospolitej
- a.Papież Jan Paweł II i pierwsza „Solidarność”
- b.Okrągły Stół, wybory 4 czerwca 1989 i rząd Mazowieckiego – przełom polityczny
- c.reforma Balcerowicza – ponownie kapitalizm (problemy – symbol PGR)
- d.niepodległość – wycofanie wojsk sowieckich, NATO (1999), Unia Europejska (2004)
- e.społeczeństwo obywatelskie – życie parlamentarne, system partyjny, samorząd lokalny
- 4.Współczesna Polska – między Unią Europejską i globalizacją a sporami o IV Rzeczpospolitą
- a.rozwój gospodarczy i cywilizacyjny – trwająca przebudowa kraju
- b.zadowoleni i niezadowoleni, beneficjenci rozwoju i poszkodowani (bezrobotni i inni)
- c.rozliczenia mentalne – Jedwabne
- d.w obozie Zachodu – po 11 września 2001
- e.Polska „liberalno-europejska” a „narodowo-katolicka”: Radio Maryja o. Tadeusza Rydzyka i bracia Kaczyńscy; wybory 2005 roku i IV Rzeczpospolita
- f.po katastrofie smoleńskiej – Polska lat 2010 – 2012
- g.normalność czy nadzwyczajność – dylematy współczesnego społeczeństwa
fot. Sylwia Jarus