Kalendarz Legionów Polskich
Przedmowa do Kalendarza Legionów Polskich na Rok Pański 2018
W 2017 roku przypada 150. rocznica urodzin Józefa Piłsudskiego. W uznaniu jego zasług dla Polski został wybrany przez polskich parlamentarzystów patronem roku 2017. Rok 2018 jest z kolei rokiem jubileuszowym, z uwagi na 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości. Stąd właśnie, w nawiązaniu do tych rocznicowych obchodów, narodziła się idea wydania Kalendarza Legionów Polskich na Rok Pański 2018.
Kalendarz nasz jest publikacją okolicznościową, wydaną na okazję Marszu Niepodległości, który po raz pierwszy, 11 listopada 2017 roku, organizowany jest w Wiedniu. Trasa wiedeńskiego Marszu Niepodległości wiedzie spod kamienicy przy Neutorgasse 9 w 1. dzielnicy, gdzie od listopada 1914 do lipca 1915 roku mieścił się ewakuowany z Krakowa Naczelny Komitet Narodowy (NKN), organizacja zajmująca się m. in. formowaniem ochotniczych legionowych kompanii z zamieszkałych w Wiedniu Polaków. Marsz kończy się w 3. dzielnicy Wiednia wspólnym zwiedzeniem wystawy w Muzeum Historii Wojskowości, poświęconej I wojnie światowej, ze szczególnym uwzględnieniem polskich akcentów. Nieopodal Muzeum Historii Wojskowy Ostbahnhof – Dworzec Wschodni. Właśnie na tym dworcu, 18 grudnia 1914 roku, pojawił się Józef Piłsudski, komendant I Brygady Legionów, który przyjechał do Wiednia na rozmowy polityczne z NKN. Jako bohater narodowy był on entuzjastycznie witany przez kilkutysięczny tłum Polaków.
Wiedeński Marsz Niepodległości nawiązuje także do wymarszu kilku ochotniczych kompanii żołnierzy sformowanych z mieszkających w Wiedniu Polaków, którzy dołączyli do Legionów Polskich walczących na frontach I wojny światowej.
Starania o odzyskanie przez Polskę niepodległości w latach 1914–1915 w dużej mierze opierały się na działaniach podejmowanych na terenie ówczesnej monarchii austro- wę- gierskiej. Stąd też Wiedeń jest tym miastem, w którym szczególnie powinno się kultywować pamięć o wydarzeniu, jakim było odzyskanie niepodległości przez Polskę w 1918 roku. To za zgodą władz Austro-Węgier na terenie zaboru austriackiego, w odróżnieniu od zaboru niemieckiego czy rosyjskiego, powstawały legalne organizacje społeczno-wychowawcze o charakterze paramilitarnym, jak chociażby Towarzystwo Strzelec czy Drużyny Strzeleckie.
Sławomir Iwanowski
redaktor naczelny Pisma Polonii Austriackiej Polonika