Polska biblioteka w sercu Wiednia
W samym sercu Wiednia wyrosła biblioteka, która nie mieści się w żadnym budynku – bo sama nim jest. Ringturm, latem okryty dziełem krakowskiego artysty Marcina Maciejowskiego, przypomina teraz półkę pełną opowieści. To hołd dla książek, sztuki i więzi, które łączą ludzi, mimo dzielących ich granic. Polska kultura rozgościła się tu nie tylko na fasadzie, ale też w środku – na wystawie poświęconej nowoczesnej architekturze Krakowa.
W centrum austriackiej stolicy, nad Kanałem Dunajskim, monumentalny wieżowiec Ringturm został w tym roku przyozdobiony w nietypowy sposób – fasadę budynku pokryto wielkoformatowym dziełem sztuki przypominającym… ogromną domową biblioteczkę. To już siedemnasta odsłona tego prestiżowego projektu artystycznego, który na stałe wpisał się w letni pejzaż Wiednia. W 2025 roku jego bohaterem jest Polska, a konkretnie Kraków – za sprawą dzieła „Historie, które łączą”, autorstwa krakowskiego artysty Marcina Maciejowskiego.
4000 metrów kwadratowych sztuki
Instalacja pokrywająca fasadę Ringturmu ma aż 4000 m² i składa się z 30 zadrukowanych pasów siatki, każdy o szerokości ok. 3 metrów i długości nawet 63 metrów. Od strony Kanału Dunajskiego oglądać można realistyczną domową półkę z książkami – obraz intymny, przytulny i rozpoznawalny dla każdego miłośnika literatury. Z tyłu budynku widnieje hasło w dwóch językach: „Ta książka stanie się nie tylko moją historią, lecz także twoją”, podkreślające przesłanie dzieła o sile słowa i wspólnych opowieści.
Zdaniem Marcina Maciejowskiego, książki nie są jedynie nośnikami wiedzy i doświadczeń ich twórców – pełnią także rolę pomostów między ludźmi i kulturami, sprzyjają zrozumieniu i budują więzi. Instalacja na wieżowcu Ringturm symbolicznie ukazuje to przenikanie się świata wewnętrznego i życia publicznego, podkreślając uniwersalną moc słowa pisanego.

Wystawa „Nowoczesność w Krakowie”
Równolegle z instalacją na fasadzie, w centrum wystawowym Ringturmu przy Schottenring 30 w Wiedniu można zwiedzać bezpłatną wystawę „Nowoczesność w Krakowie”, czynną do 20 czerwca 2025 roku, od poniedziałku do piątku w godzinach 9:00–18:00. Ekspozycja stanowi część docenionego już przez publiczność cyklu „Architektura w Ringturmie” i przedstawia historię krakowskiej architektury modernistycznej – zarówno z okresu międzywojennego (1919–1939), jak i po roku 1989. Zwiedzający mogą zapoznać się z oryginalnymi planami, zdjęciami i tekstami ukazującymi przemiany estetyczne i społeczne w przestrzeni miejskiej Krakowa.
Artysta z Krakowa w centrum uwagi
Marcin Maciejowski (ur. 1974) to ceniony polski artysta, który studiował architekturę i grafikę w Krakowie. Współtwórca słynnej Grupy Ładnie – formacji artystycznej, która wniosła świeże spojrzenie do polskiej sztuki współczesnej i odegrała istotną rolę w jej rozwoju na przełomie wieków.
W swojej twórczości łączy malarstwo, rysunek, komiks, plakaty i działania w przestrzeni publicznej. Inspiracje czerpie zarówno z codziennego życia, jak i z historii sztuki – szczególnie z malarstwa dawnych mistrzów. Stylowo balansuje pomiędzy graficzną prostotą a realistyczną precyzją. Jego prace prezentowane były m.in. w Muzeum Narodowym w Krakowie, a w 2025 roku, we współpracy z Zamkiem Królewskim na Wawelu, ukazała się książka artystyczna podsumowująca jego dorobek.
Wspieranie sztuki ponad granicami
Projekt artystycznego „opakowania” Ringturmu to przykład szerszej filozofii wspierania sztuki i kultury realizowanej przez Wiener Städtische Versicherungsverein. Od 2012 roku do udziału zapraszani są również twórcy z Europy Środkowo-Wschodniej. Marcin Maciejowski jest już dziewiątym artystą z tego regionu, któremu powierzono zaprojektowanie fasady wiedeńskiej wieży.
Instalację „Historie, które łączą” można oglądać przez całe lato – od połowy maja do końca września 2025 roku. Wystawa „Nowoczesność w Krakowie” potrwa do 20 czerwca. Oba wydarzenia są bezpłatne i dostępne w centrum Wiednia. To doskonała okazja, by zobaczyć polską sztukę w sercu Austrii.
Justyna Ossowska, Polonika nr 308, maj/czerwiec 2025