– Jestem bardzo dumny z całości dzieła pod nazwą Wiedeń, które nam się wszystkim udało i którego cały świat nam zazdrości – stwierdza burmistrz Wiednia dr Michael Häupl.

Przed jakimi politycznymi wyzwaniami stoi Wiedeń? Mam tu na uwadze zwłaszcza dużą różnorodność zamieszkujących go grup narodowych.
- Pracujemy nad tym, aby Wiedeń nadal był najbardziej przyjaznym do życia miastem na świecie. Jest to wyróżnienie, na które miasto to sobie zapracowało, mając ponad 40% mieszkańców pochodzenia migracyjnego. Inne miasta zazdroszczą nam tego. Recepta na to jest całkiem prosta i nie powinna budzić zaskoczenia – respekt i szacunek dla innych. Te wartości chcemy nadal pielęgnować.

Co według Pana jest najbardziej pozytywnym aspektem tej różnorodności, a jakie negatywne zjawiska wynikają ze wspólnego życia tak wielu różnych narodowości?
– Różnorodność niesie ze sobą wiele szans i potencjałów, dlatego Wiedeń stał się łącznikiem między Wschodem a Zachodem. To przynosi wszystkim wiele korzyści. Bywa też, że tam gdzie spotykają się ze sobą różne kręgi kulturowe, pojawiają się problemy. Ale przecież występują one również między rodowitymi Austriaczkami i Austriakami. Zadaniem polityki jest niwelować uprzedzenia i obawy, a nie podsycać konflikty.

W jakim kierunku Pana zdaniem powinna zmierzać polityka dotycząca uchodźców?
– Idealnym rozwiązaniem byłby natychmiastowy pokój w tzw. kryzysowych rejonach. Ale jest to iluzja. Najważniejszą sprawą wydaje się obecnie zapewnienie właściwej opieki każdemu uchodźcy wojennemu, który do nas przybywa. Wiedeń zawsze pomagał tym, których egzystencja i życie były zagrożone, a przede wszystkim pozbawionym opieki dzieciom i młodzieży.

Uważa się, że duża liczebność mieszkańców pochodzenia migracyjnego ma wpływ na wzrost bezrobocia w Wiedniu. Jakie kroki zamierza Pan podjąć, aby przeciwdziałać bezrobociu?
– Po pierwsze, żyjemy w Unii Europejskiej, w której zagwarantowana jest wolność
swobodnego przepływu osób. Po drugie, główny problem w przypadku bezrobocia stanowi brak wykształcenia. Największy nacisk kładziemy zatem na podniesienie kwalifikacji – na przykład oferując możliwość zdobycia wykształcenia zawodowego. Tylko tak to funkcjonuje. Podobnie musimy położyć większy nacisk na inwestycje w rozwój gospodarczy. Tylko wtedy będziemy mieli mniej bezrobotnych.

Jak chce Pan rozwiązać problem mieszkaniowy związany z rosnącą liczbą mieszkańców Wiednia?
– Przede wszystkim ponownie budujemy mieszkania gminne i finansujemy mieszkania socjalne, tak jak żadne inne duże miasto na świecie, dzięki czemu już prawie dwie trzecie mieszkańców Wiednia mieszka w gminnych lub spółdzielczych mieszkaniach.
Ta złota recepta, polegająca na wymieszaniu „biednych“ i „bogatych“, stanowi jeden ze sposobów na zapobieżenie socjalnym konfliktom. Łącznie ponad siedem tysięcy mieszkań rocznie zostanie zbudowanych dzięki finansowej pomocy miasta. Do tego doliczyć trzeba też projekty mieszkaniowe finansowane całkowicie ze środków prywatnych.

Co najchętniej zmieniłby Pan w Wiedniu w ciągu najbliższych lat?
– Wiemy, że zastój oznacza cofanie się, dlatego też gruntownie modernizujemy infrastrukturę Wiednia: rozbudowujemy komunikację miejską, tworzymy nowe przestrzenie mieszkalne i reformujemy system opieki zdrowotnej. To są projekty o wielomiliardowej wartości. Ponadto dzięki projektowi Smart City Wien wyznaczyliśmy sobie ważny cel, jakim jest uczynienie Wiednia atrakcyjnym miastem także dla następnych pokoleń. Kluczowym punktem tego projektu jest nauka. Wiedeń czyni wszystko, aby zostać miastem nauki, gdyż wtedy powstaną w nim zawody i miejsca pracy przyszłości. Jak Pani widzi, mamy wystarczająco wiele do zrobienia.

Wkrótce czekają nas wybory komunalne w Wiedniu. Jakie są cele socjaldemokratów?
– Przy znacznej przewadze pozostać najsilniejszą siłą polityczną w mieście...

A jakie ma Pan doświadczenia z polską społecznością mieszkającą w Wiedniu?
– Tylko jak najlepsze. Te dobre kontakty z polskim środowiskiem istnieją już od bardzo dawna, nie tylko od chwili przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, chociaż oczywiście intensywność tych kontaktów od tamtego czasu znacznie wzrosła.

Czy jest jakiś temat, który jest szczególnie dla Pana ważny?
– Ujmę to tak: nie wszyscy sobie uświadamiają, że Wiedeń jest silnie rozwijającym się miastem. Wkrótce będzie liczył znów ponad dwa miliony mieszkańców. Bardzo ciężko pracujemy nad tym, aby ten przepiękny Wiedeń, mimo aktualnie niezbyt korzystnej globalnej koniunktury gospodarczej, pozostał nadal miastem rozwijającym się, jak i wrażliwym na sprawy społeczne. I tak jak poprzednio powiedziałem, aby dla naszych dzieci i wnuków był równie przyjazny do życia, jak dzisiaj dla nas. A poprzeczka zawieszona jest wysoko, ponieważ do tej pory we wszystkich światowych rankingach dotyczących poziomu życia znajdowaliśmy się zawsze w czołówce.

Od 1994 roku pełni Pan obowiązki burmistrza Wiednia i naczelnika kraju związkowego. Czy da się ten okres w jakiś sposób podsumować?
– To ponad dwadzieścia lat... Nawet o tym nie marzyłem. Jestem bardzo dumny z całości dzieła pod nazwą Wiedeń, które nam się wszystkim udało i którego cały świat nam zazdrości. Perfekcyjnie przeprowadziliśmy etap przystąpienia do Unii Europejskiej i sprawiliśmy, że Wiedeń stał się miastem wyjątkowo przyjaznym człowiekowi. Dumny jestem także z nieodwracalnego trendu traktowania Wiednia jako miasta nauki, a więc miasta przyszłości.

Rozmawiała Halina Iwanowska, Polonika nr 248, wrzesień 2015

Michael Häupl: naczelnik kraju związkowego (Landeshauptmann), burmistrz (Bürgermeister). Burmistrz stoi na czele administracji gminnej i jest zwierzchnikiem Urzędu Miasta. Podlegają jemu członkowie senatu, którzy kierują resortami magistratu, 23 przewodniczących dzielnic i wszyscy pracownicy gminni.
Od 7.11.1994 roku burmistrzem i naczelnikiem kraju związkowego jest Michael Häupl, dr biologii. Häupl był do tej pory wybierany czterokrotnie: w 1996, 2001, 2005 i 2010 roku. Jest szefem rządzących w Wiedniu socjaldemokratów. Jako naczelnik kraju związkowego i burmistrz reprezentuje miasto także w stosunkach zewnętrznych. Uprawnienie to umożliwia z jednej strony zakładanie przedstawicielstw za granicą, z drugiej mianowanie pełnomocników, którzy przejmują i wypełniają zadania reprezentacyjne. Burmistrz jest wybierany przez parlament krajowy i składa ślubowanie na konstytucję przed Prezydentem Federacji.