Strażnik Pamięci Historycznej Polska–Austria 2025
W piątek, 21 listopada 2025 r., Instytut Polski w Wiedniu wypełnił się gośćmi, którzy przyszli świętować jubileuszową, dziesiątą edycję uroczystości „Strażnik Pamięci Historycznej Polska–Austria”.
To wyjątkowe wydarzenie, organizowane przez Pismo Polonii Austriackiej „Polonika”, od lat gromadzi osoby, które aktywnie dbają o pamięć o polskiej historii w Austrii.
W gronie gości honorowych obecni byli przedstawiciele Ambasady RP w Wiedniu – minister Robert Filipczak z małżonką Magdaleną oraz wicedyrektor Instytutu Polskiego, Adam Zarzycki.
Uczestników uroczystości przywitał redaktor naczelny „Poloniki” Sławomir Iwanowski, przypominając, jak ważną rolę w integracji i budowaniu wspólnoty Polaków w Austrii pełni troska o pamięć historyczną. W słowie wstępnym minister Robert Filipczak podkreślił, że upamiętnianie polskiej historii poza granicami kraju jest istotnym elementem pielęgnowania naszej tożsamości narodowej oraz przekazywania jej młodszym pokoleniom.
Publiczność zachwyciła młoda skrzypaczka Maja Anna Famula, która w części artystycznej wykonała kaprys op. 1 nr 20 Niccolò Paganiniego.
Następnie Sławomir Iwanowski zaprezentował multimedialne podsumowanie wydarzeń z cyklu „Strażnik Pamięci Historycznej Polska–Austria” organizowanych przez „Polonikę” w 2025 roku. Pokaz przypomniał o bogactwie inicjatyw – od marszów z historią w tle i biegów, po wizyty w muzeach i miejscach związanych z polskim dziedzictwem historycznym w Austrii.
Kulminacyjnym punktem wieczoru było wręczenie statuetek i dyplomów „Strażnik Pamięci Historycznej Polska–Austria 2025” w kategorii „Udział w wydarzeniach”. Wyróżnienia trafiły do osób najaktywniej uczestniczących w tegorocznych inicjatywach organizowanych przez „Polonikę”.
Laureatami zostali: Lidia Blaschke, Olimpia Feigl, Janusz Goździewski, Maria Glonek, Robert Hotlos, Oliver Hotlos, Małgorzata Kalvoda, Krzysztof Korbiel, Joanna Kasprzyk, Jakub Kasprzyk, Oliver Novakovič, Patrick Novakovič, Malwina Papaj. Nieobecnym laureatkom – Małgorzacie Kalvodzie i Marii Glonek – statuetki i dyplomy zostaną wręczone w najbliższym możliwym terminie.
Nagrody wręczyli wspólnie: minister Robert Filipczak, wicedyrektor Instytutu Polskiego Adam Zarzycki oraz redaktor naczelny „Poloniki” Sławomir Iwanowski.
Oto wykaz wszystkich 12 wydarzeń w cyklu Strażnik Pamięci Historycznej 2025:
• 11 maja – IX Marsz „Szlakiem Pamięci Mauthausen-Gusen”, upamiętniający ofiary obozów koncentracyjnych systemu Mauthausen-Gusen;
• 23 maja – VII Spacer „Śladami polskich świętych w wiedeńskich kościołach” podczas Długiej Nocy Kościołów w Austrii;
• 25 maja – VII „Bieg im. Księcia Józefa Poniatowskiego”, upamiętniający postać polskiego bohatera narodowego, który urodził się w Wiedniu;
• 14 czerwca– zwiedzanie Schatzkammer Wien (1000-lecie koronacji Bolesława Chrobrego);
• 15 czerwca – XI Marsz „Szlakiem Wolności” upamiętniający udział wojsk polskich walczących o niepodległość Polski w bitwie pod Wagram 1809 roku;
• 16 lipca – wyjazd do Sarasdorf (500-lecie hołdu pruskiego);
• 12 września – zwiedzanie zbiorów w Wien Museum związanych z Odsieczą Wiedeńską;
• 14 września – XV Marsz „Szlakiem Wojsk Jana III Sobieskiego” przez wzgórza Lasu Wiedeńskiego;
• 21 września – X Marsz „Szlakiem Zwycięstwa” przez wzgórze Bisamberg, upamiętniający udział wojsk polskich w bitwie pod Bisambergiem w sierpniu 1683 roku podczas Odsieczy Wiedeńskiej;
• 12 października – V edycja Gry Miejskiej „Polskimi śladami w Wiedniu”;
• 9 listopada – VIII „Polonijny Bieg Niepodległości” organizowany w związku z Narodowym Świętem Niepodległości;
• 16 listopada – XI Marsz „Szlakiem Słowian” fragmentem dawnej trasy pielgrzymkowej Via Slavorum, biegnącej z Krakowa do Rzymu.
Wydarzenia te cieszyły się dużym zainteresowaniem Polonii i osób zainteresowanych polsko-austriackimi związkami historycznymi.
Dziękujemy Ambasadzie RP w Wiedniu za wsparcie finansowe przedsięwzięcia, Instytutowi Polskiemu w Wiedniu za udostępnienie pomieszczeń oraz Agnieszce Madany z Instytutu Polskiego za pomoc w przygotowaniu uroczystości. Podziękowania i gratulacje kierujemy pod adresem wszystkich laureatek i laureatów!
Na zakończenie padły słowa, które najlepiej podsumowują atmosferę wieczoru: „Historia żyje, dopóki ktoś ją opowiada”.
Zapraszamy serdecznie do udziału w przyszłorocznej edycji wydarzenia „Strażnik Pamięci Historycznej Polska–Austria 2026”, licząc, że ponownie zgromadzi ona osoby, dla których ważne są historia, pamięć i wspólnota Polaków w Austrii.
fot. Anna Hofstätter, Malwina Papaj, Krzysztof Korbiel
Polecamy ciekawe filmy Krzysztofa Korbiela z redakcji „Poloniki” :
🎞️16 lipca 2025 r. – wyjazd do Sarasdorf w 500-lecie hołdu pruskiego:
🎞️8 listopada 2015 r. – odsłonięcie pomnika na Cmentarzu Kahlenberskim, upamiętniającego poległych polskich żołnierzy w Odsieczy Wiedeńskiej 1683: