W niedzielę 5 maja 2024 r. w byłym niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym KL Mauthausen-Gusen, odbyły się uroczystości związane z 79. rocznicą wyzwolenia obozów.

W obchodach wzięła udział delegacja z Polski na czele z wicemarszałkiem Senatu RP Rafałem Grupińskim. Ambasadę RP w Wiedniu reprezentowali min. Janusz Styczek, konsul generalny Bartłomiej Rosik oraz attaché obrony płk. Krzysztof Makarewicz. Jak co roku przybyli członkowie Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych, reprezentanci stowarzyszeń polonijnych i Polonia austriacka.
Uroczystości upamiętniające polskich więźniów obozu Mauthausen-Gusen odbyły się pod Polskim Pomnikiem. Mszę św. celebrował ks. Łukasz Kwit. Na zakończenie tych uroczystości Martha Gammer z austriackiej organizacji Gusen Memorial Committee, zajmującej się pielęgnowaniem pamięci o byłym obozie w Gusen, otrzymała w dowód uznania dyplom w formie ryngrafu z rąk Jacka Tarasiewicza, sekretarza Zarządu Głównego Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych oraz Jacka Jabłońskiego, reprezentującego Związek Polaków w Górnej Austrii (organizacja utworzona po wyzwoleniu w 1945 r. przez polskich więźniów obozów koncentracyjnych i przymusowych robotników).

Po uroczystościach w byłym obozie KL Mauthausen wyruszyliśmy spod Polskiego Pomnika w trasę VIII Marszu Pamięci Mauthausen-Gusen, organizowanego przez redakcję pisma Polonika, przy współpracy ze Szkołą Polską im. Jana III Sobieskiego przy Ambasadzie RP w Wiedniu, Związkiem Harcerstwa Polskiego Szczep „Gniazdo” w Austrii oraz Związkiem Piłsudczyków RP - Oddział Dunaj w Wiedniu.
Marsz rozpoczęli członkowie Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych. Uczestnicy Marszu Pamięci przeszli tą samą drogą, którą codziennie przemierzali ludzie w pasiakach, którym odebrano człowieczeństwo, których uczyniono numerami i którzy mieli zostać na zawsze zapomniani. Marsz Pamięci to wyraz hołdu dla wszystkich więźniów, którzy cierpieli i umierali w obozie Mauthausen-Gusen i jego kilkudziesięciu podobozach na terenie całej Austrii. W tym roku w czasie Marszu Pamięci przypomnieliśmy twarze schowane za numerami obozowymi – uczestnicy Marszu nieśli portrety kilkudziesięciu spośród ponad 30 tys. Polaków zamordowanych w obozach koncentracyjnych na terenie Austrii.
Na zakończenie Marszu wszyscy otrzymali pamiątkowe dyplomy, podpisane przez Stanisława Zalewskiego, byłego więźnia KL Mauthausen-Gusen, prezesa Zarządu Głównego Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych oraz przewodnik „Mauthausen-Gusen. Szlakiem Pamięci”, autorstwa Sławomira Iwanowskiego, wydrukowany ze środków Rady Rodziców Szkoły Polskiej przy Ambasadzie RP w Wiedniu.
Opis trasy i historia obozu Mauthausen-Gusen znajdują się w dwujęzycznym przewodniku na stronie pisma.

Aby uczcić 79. rocznicę wyzwolenia obozu koncentracyjnego Mauthausen, Komitet Mauthausen Austria (MKÖ), we współpracy z Comité International de Mauthausen (CIM) i Austriacką Wspólnotą Obozową (ÖLM), po raz kolejny zorganizował międzynarodową uroczystość na terenie byłego obozu Mauthausen.
Upamiętnienie w Mauthausen jest największą tego typu uroczystością w Europie. Podczas wzruszającej ceremonii ponad 9 tysięcy osób, w tym ponad 3 tysiące młodzieży, upamiętniło wyzwolenie obozu koncentracyjnego Mauthausen.
Liczne delegacje złożyły wieńce, częścią obchodów były przemówienia przewodniczącego MKÖ Willego Merny‘ego i prezydenta CIM Guya Dockendorfa. Zespół „Widerstand” towarzyszył muzycznie całej ceremonii. Podobnie jak w poprzednich latach, austriackie aktorki Konstanze Breitebner i Mercedes Echerer moderowały uroczystość w kilku językach. Trasa pochodu delegacji z wielu państw kończyła się wyjściem z byłego obozu, symbolizując tym samym wyzwolenie więźniów w maju 1945 roku.

Fot. Malwina Papaj, Sławomir Iwanowski, Isabela Lebinger