Jesień: pora spacerów, pora spotkań przy dobrym winie. Na Austrię przypada zaledwie jeden procent światowej produkcji wina. To niewiele - ale za to jego jakość budzi od lat podziw konsumentów i koneserów.

Austriackie wino nie jest produktem masowym, a każda butelka to oryginalny produkt danego winiarza. Najmocniejszą stroną austriackich win jest ich jakość, a przede wszystkim regionalne szczepy, takie jak Grüner Veltliner czy Zweigelt, na których opiera się tożsamość austriackiej produkcji.
Austriackie wina to różnorodność: lekkie, wytrawne wina białe, wyraziste, pełne czerwone wina i szlachetne słodkie wina jakościowe z atrybutem (Hochprädikatsweine), elegancki Sekt czy też Frizzante.
Na uwagę zasługuje fakt, że Austriacy traktują ten szlachetny trunek niezwykle patriotycznie i najchętniej kupują swoje własne produkty: wypijają aż trzy czwarte rodzimej produkcji. Dziwicie się? Jeśli tak, to skosztujcie tych win!
Austria leży w strefie tzw. upraw „cool climate“, który charakteryzuje wyraźny podział na sezony i znaczące różnice temperatur pomiędzy dniem a nocą. Przyczynia się to do charakterystycznego tworzenia bukietu, daje on wina z bardzo wyrazistym aromatem, zwiększa także kwasowość win białych i mocne garbniki win czerwonych. Są to naprawdę najbardziej idealne warunki do tworzenia win świeżych o wyraźnej nucie owocowej, które wspaniale komponują się z rozmaitymi potrawami.
Austria jest krajem win białych, krzewy szczepów białych zajmują około dwie trzecie powierzchni upraw. Najbardziej znanym szczepem jest wspomniany już Grüner Veltliner. Aż trudno uwierzyć, że do lat 80. szczep ten uprawiany był do produkcji prostych win, że w przeciętnej gospodzie serwowany był z dużej, dwulitrowej butli jako tzw. „Doppler“ czyli „Austro-Magnum“. Z czasem przekonano się, że szczep ten może dawać doskonałe, szlachetne wina, rozpoznawalne i cenione obecnie w świecie.
Do flagowych białych win austriackich należy też Riesling, produkowany głównie w Wachau oraz dolinie Krems czy Traisental oraz styryjski Sauvignon blanc. Regionalnym specjałem jest Zierfandler i Rotgipfler.
Czerwone austriackie wina są jeszcze dosyć młode, ale już rozpoznawalne i cenione, wystarczy wymienić kilka: Blauer Zweigelt, Blaufränkisch, St. Laurent, Merlot, Syrah, czy Cabernet Sauvignon.
W Burgenlandzie produkowane jest tzw. „słodkie złoto“, które udaje się w kilku miejscach na świecie. Klimat wokół jeziora Nezyderskiego sprzyja powstawaniu grzyba, który dziurawi skórkę winogron, powodując utratę wody i wielki skok zawartości cukru. Z takiego soku, po bardzo długiej fermentacji, powstają Beerenauslesen i Trockenbeerenauslesen - znakomite nektary, mające też odpowiednią cenę.
Austriacy mogą też poszczycić się dobrymi winami musującymi, poczynając od
owocowego Frizzante, pochodzącego ze styryjskiego szczepu Schilcher, aż po wykwintny, ręcznie napełniany Sekt rocznikowy. Do renomowanych i tradycyjnych wytwórni należą Kattus i Schlumberger, powstałe w 1842 roku!
Stolica Austrii - Wien ma niemalże w swojej nazwie słowo Wein. Wino jest nieodłączną częścią Wiednia, podobnie jak katedra Św. Szczepana czy Sachertorte.
Zróżnicowanie upraw jest bardzo duże i sięga od typowego Gemischter Satz poprzez elegancki Riesling i mocny Weißburgunder, aż do wysokiej jakości win czerwonych.
Wiedeń jest jedyną stolicą na świecie, w której uprawia się winorośle w granicach miasta. A wyniki są znakomite: 2,1 mln litrów rocznie. Aż 230 winiarzy gospodaruje na 700 hektarach winnic. Trudno sobie wyobrazić Wiedeń bez winnic na wzgórzach Kahlenberg, Nussberg, Bisamberg czy Mauer, które dodają miastu niepowtarzalnego charakteru. Są też ulubionymi miejscami wypoczynku wiedeńczyków i turystów.
Do najlepszych winiarzy Wiednia należą: Rainer Christ, Michael Edlmoser, Fritz Wieninger i Richard Zahel. Tym, co ich łączy jest przywiązanie do tradycji. Wiele uwagi poświęcili oni winiarskiemu specjałowi, uprawianemu od wieków w winnicach miasta, mieszance „Wiener Gemischte Satz“. Składa się on 20 różnych odmian winorośli, które, w przeciwieństwie do cuvée, rosną razem już w winnicy, a dopiero potem są tłoczone i poddawane winifikacji.
Odwiedźcie koniecznie nowoczesne wiedeńskie winiarnie, np. tę należącą do Rainera Christa w Jedlersdorf lub Stefana Hajszana w Heiligenstadt. Niekonwencjonalnym nowym typem winiarni jest „Buschenschank in residence“ Jutty Kalchbrenner. Młoda winiarka wynajmuje kilka razy w roku 400-letni majątek w Sievering i oferuje w nim wina ze swojej uprawy (winnica Jutta Ambrositsch) oraz wyszukane potrawy. PROST!

Justyna Ossowska, Polonika nr 237, październik 2014